Jaren 50 en plastic fantastic

Als ik aan retro mode van de jaren 50 denk, dan zie ik zuurstokroze en mintgroene, plastic meubeltjes voor me badend in TL verlichting. En aan kousen en babydolls en petticoats van honderden laagjes nylon en pruiken in lichtroze of knalblauw. Geen wonder want de jaren 50 worden niet voor niets van de plastic fantastic jaren genoemd. Het goedje kwam op de markt en de mogelijkheden van plastic leken eindeloos. Na de tweede wereldoorlog veroverde plastic de wereld en ook de mode veranderde er ingrijpend door. Let wel, niet het plastic van de boodschappen tasjes, maar nylon (merknaam voor polymeren), wat ook plastic is, maar dan heel fijn gesponnen en vermengd met elasthaan (Lycra), de reden waarom nylon zo slecht te hergebruiken is maar ook de reden dat het zo goed blijft zitten (denk maar aan de nylonkousen). Jammer dat het net als plastic regenjassen één groot nadeel heeft: nylon ademt niet. Met andere woorden, het zweet.

Plastic goedkoop?

Plastic heeft een negatieve, goedkope lading, maar is dat wel terecht? Retrosieraden zijn meestal van het type bling-bling, oftewel nep, geen diamant. Ook de glittertjes waarmee retrojurken en handtasjes versierd zijn, zijn zelden echt. Meest voorliggende verklaring is uiteraard de prijs. Maar wat is echt of namaak? Is een zirkonia een nepdiamant en zijn strass steentjes minder of meer kostbaarder dan de gitzwarte pailletten die op de jaren 20 jurken prijken? Als een leek het verschil niet kan zien, who cares? Zirkonia is een synthetisch vervaardigde (en dus goedkoper dan) diamant die eigenlijk mooier is dan echt, alleen minder hard dan diamant. De grens ligt meestal bij plastic. Want een leek kan het verschil horen tussen plastic en glas of steen. En plastic is wel onverwoestbaar in de zin dat de natuur er niets mee kan, maar mooi blijven doet het niet. Veel te zacht.

Plastic retro jurk?

Wie aan een retro jurk denkt, denkt vast en zeker niet aan plastic. Goedkope kaplaarzen, regenjasjes, en handtasjes, ja natuurlijk zijn die van plastic, maar jurken? Misschien op een tentoonstelling waarbij er een jurk gemaakt is van afval? En toch is het zo dat veel jurken, maar ook overhemden en bloezen in feite van plastic zijn. Juist de vintage jurken van de jaren 50. Na de oorlog veroverde de kunststof garen de kledingmarkt. Namelijk polyester of polymeren (nylon).

Plastic noodzakelijk?

Polyester wordt vaak gebruikt om ervoor te zorgen dat kleding minder snel kreukt, maar niet iedereen kan tegen synthetische kleding. Het voelt ook anders dan katoen of wol. Net als bij sieraden zou een leek ook het verschil moeten kunnen voelen tussen echt en namaak, ofwel tussen bijvoorbeeld katoen en polyester, maar dan moet je er wel getraind voor zijn. Gelukkig zijn er kledinglabeltjes om je te helpen. Wie voor kwaliteitsjurken gaat, checkt daarom het labeltje. Wie “100% polyester” leest moet gewaarschuwd zijn, deze jurk is 100% kunststof. Plastic dus. Brandgevaarlijk en niet ademend. Niet prettig voor op je werk, tenzij je de hele dag in een koelcel zit. Meestal gaat het gelukkig maar om een paar procenten, maar je moet er wel tegen kunnen. Bovendien zal je bij ruimvallende rokken waarschijnlijk minder snel last hebben van zweten dan bij jurken met nauwsluitende lijfjes.
En, eerlijk is eerlijk, die 2% elasthaan in je straplessjurk of lingerie is ook wel prettig, het zorgt er immers voor dat de kledingstukken op de juiste plaats blijven zitten.